Mikrometeoryty to cząstki pyłu kosmicznego, które wlatując w atmosferę Ziemi ulegają częściowemu stopieniu. Są bardzo małe. Te, które znaleźli młodzi badacze z uniwersyteckiego Studenckiego Koła Naukowego Geologów mają od 0,1 do 0,35 mm, ważą od 2 do 20 mikrogramów.
Studenci trafili na dziesięć okazów. Wymagało to przesiania około 30 kilogramów masy, którą ściągnęli odkurzaczami z dachu budynku geologii przy pl. Maxa Borna.
Na dachu najczyściej
Jeszcze kilkanaście lat temu specjaliści mikrometeorytów szukali najczęściej poza terenami zamieszkanymi, uznając że są mniej zanieczyszczone. - Teraz dobrym miejscem do penetracji są również miasta, promotorem tego poglądu jest pasjonat geologii z Norwegii - Jon Larsen – można przeczytać w tekście na temat SKN Geologów w serwisie Uniwersytetu Wrocławskiego.
Młodzi geolodzy wraz z wykładowcami: dr. Grzegorzem Ziemniakiem i dr. Dawidem Białkiem, za dobre miejsce do poszukiwań uznali dachy uczelni przy pl. Maxa Borna. W ten sposób zebrali ok. 30 kg masy, którą musieli dokładnie badać.
Studenci wskazują również bezpieczniejszy sposób na zdobycie materiału z dachu: wystarczy pod spust rynny podstawić wiaderko i w tak zebrać to, co spływa z dachu.
Kolorowe sferule z żelaza i niklu
- Mikrometeoryty kształtem są zbliżone do sferul, czyli kulek, a oglądane pod mikroskopem mienią się przepięknymi kolorami. Charakterystyczny wygląd wynika z procesów fizycznych, którym podlegają w trakcie spadania na Ziemię, na przykład w trakcie obrotów podczas przelatywania przez atmosferę. O tym, że mikrometeoryty to pył kosmiczny świadczy przede wszystkim ich skład chemiczny, złożone są głównie z żelaza i niklu – czytamy w relacji studentów. - Wyróżniamy cztery typy mikrometeorytów: szkliste o w pełni gładkiej powierzchni, powstające w bardzo wysokich temperaturach sięgających ponad 2 tysięcy stopni. Kryptokrystaliczne tworzące się w nieco niższych temperaturach, listewkowe oliwiny oraz porfirowe oliwiny.
W przebadanych mikrometeorytach młodzi naukowcy trafili na gazy, które mogą pochodzi z miejsc pochodzenia, albo powstały w momencie wchodzenia meteorytu w atmosferę Ziemi. W znalezionych próbkach rozpoznano również tytan, jego źródła jeszcze nie ustalono.
Teraz w Karkonosze i do szkół
Projekt wrocławskich studentów: Poszukiwanie, separacja oraz analiza składu chemicznego i fazowego miejskich mikrometeorytów, został najwyżej oceniony w ogólnopolskim konkursie dla akademickich kół naukowych StruNa. Sukcesy napędzają do kolejnych działań. Młodzi naukowcy chcą szukać mikrometeorytów także w Karkonoszach. W planach są bardziej zaawansowane badania dotyczące właściwości kosmicznego pyłu.
Geolodzy z koła naukowego wezmą także udział w programie edukacyjnym dla uczniów szkół podstawowych i średnich „Łowcy mikrometeorytów”, który firmują dr Tomasz Rożek, popularyzator nauki, oraz firma Future Processing.
Źródło: materiały prasowe
