Heinrich Mützel był rysownikiem, litografem i malarzem. Urodził się w Brzegu w 1797 roku. Początkowo kształcił się na stolarza i lakiernika, był nauczycielem domowym i urzędnikiem w cukrowni. Później rozpoczął naukę rysunku w Königliche Kunst-Bau-und Handwerksschule we Wrocławiu, gdzie był - jak pisze Muzeum Narodowe - nie tylko uczniem, ale także powiernikiem i sekretarzem założyciela szkoły i jej profesora - Carla Daniela Davida Friedricha Bacha.
To na jego zamówienie i pod jego kierunkiem w latach 1823-1828 Mützel wykonał swoją najważniejszą pracę - zbiór prawie 200 rysunków tuszem, ukazujących zabytki Wrocławia.
- W Muzeum Cyfrowym publikujemy cały album „Dawny Wrocław" (wydany w 1910 r.), jak również płyty graficzne, z których odbite zostały zawarte w nim heliograwiury (rodzaj techniki druku wklęsłego, polegający na fotograficznym przenoszeniu obrazu na płytę metalową - red.). Do zbiorów Schlesisches Museum der Bildenden Künste przekazany został bowiem pierwszy egzemplarz albumu, jak również martyce opracowane na podstawie rysunków wykonanych przez uczniów Carla Daniela Davida Friedricha Bacha. Po II wojnie światowej obiekty trafiły do zbiorów Muzeum Narodowego Wrocławia - wyjaśnia Aurelia Zduńczyk z MNWr.
Zobacz dawny Wrocław na grafikach Angerera opracowanych na podstawie rysunków Mützla!
Wspomniany album „Dawny Wrocław" składa się z 17 heliograwiur, spisu tablic oraz dołączonego tekstu wprowadzającego autorstwa Roberta Beckera. Na okładce ukazana została panorama Wrocławia, sygnowana monogramem HG u góry i tytułem albumu „Alt Breslau" pośrodku.
Wrocław na rysunkach Heinricha Mützla z początku XIX wieku
Heinrich Mützel narysował m.in.
- kościół św. Elżbiety,
- katedrę na Ostrowie Tumskim,
- Ratusz w Rynku,
- ul. Świdnicką z przechodniami i dorożkami,
- narożnik ul. Ruskiej i św. Mikołaja z przechodniami i wozami ciągniętymi przez konie,
- kładkę Białoskórników, która łączyła niegdyś domki białoskórników przy ul. Białoskórniczej (biegnącej wówczas wzdłuż krawędzi Czarnej Oławy, fosy miejskiej wewnętrznej, pomiędzy dzisiejszymi ulicami Ruską, Łazienną i św. Mikołaja) i Nowy Świat,
- łukowy most Pod Zielonym Drzewem na Oławie Kociej, wewnętrznej fosie, który stał przy obecnym pl. Dominikańskim (w ciągu dawnej ul. Pocztowej),
- widok nadodrzański z Młynem Średnim i Młynem Przednim na Kępie Mieszczańskiej,
- widok na ulicę Oławską z dawnego przedbramia z eleganckimi przechodniami i towarzyszącymi im zwierzętami,
- Wielką Wagę Miejską w Rynku (stała się w zachodniej części placu, zburzona w 1846 roku),
- wodociągi przy Kacerskiej Górce, dzisiaj południowo-wschodnia część placu Dominikańskiego (budowlę rozebrano w drugiej poł. XIX wieku),
- Bramę Świdnicką - zespół bram miejskich w południowej części umocnień fortecznych Wrocławia, zburzonych na początku XIX w. (ul. Świdnicka)
- kościół św. Mikołaja na Szczepinie, zniszczony podczas II wojny światowej,
- most Oławski, który wkrótce przejdzie remont,
- most przy Wieży Krupniczej, który znajdował się na obecnym skrzyżowaniu ulic Kraińskiego i Purkyniego, w ciągu dawnej ul. Szerokiej,
- kościół św. Krzysztofa, położony przy pl. św. Krzysztofa, znajdującym się na rogu ul. Kazimierza Wielkiego i Wierzbowej,
- kościół św. Barbary przy ulicy św. Mikołaja i jego najbliższe otoczenie,
- most przy Bramie Mikołajskiej (brama w fortyfikacjach miejskich Wrocławia, w miejscu, gdzie dziś znajduje się plac Jana Pawła II) od zachodu z kościołem św. Barbary w tle,
- kościół św. Barbary oraz most obok ruin dawnej Bramy Mikołajskiej przy dzisiejszym pl. Jana Pawła II (zburzono ją między 1817 a 1820, a na jej miejscu w 1822 przerzucono przez Fosę Miejską żeliwny Most Królewski),
- dawny ratusz na Nowym Mieście - dawna siedziba władz, która znajdowała się u zbiegu ul. Modrzewskiego i dawnej ul. Polskiej,
- kościół bernardynów - dziś mieści się tu Muzeum Architektury przy ul. Bernardyńskiej,
- portal domu Rybischów przy dzisiejszej ul. Ofiar Oświęcimskich 1 (dawniej Junkerstraße), dawny, wczesnorenesansowy pałac miejski, zaprojektowany przez włoskiego architekta, obecnie niewielka kamienica.
Pomysłodawca
Carl Daniel David Friedrich Bach, na którego zlecenie powstały rysunki jego ucznia Heinricha Mützla, urodził się w Poczdamie w 1756 roku, zmarł w 1829 roku we Wrocławiu. Był malarzem, rysownikiem, litografem, projektantem ceramiki. Zainicjował i prowadził ogromne przedsięwzięcie inwentaryzatorskie - powstanie zespołu widoków Wrocławia i jego zabytków pod wspólnym tytułem „Abbildungen der vorzüglichsten Althertümer und Denkmale der Stadt Breslau, an Bauwerken, Malereien, Bildhauerarbeiten und anderen Merkwürdigkeiten".
W 1791 roku, dzięki protekcji generała księcia Michała Kazimierza Ogińskiego, objął stanowisko dyrektora i nauczyciela rysunku w nowo utworzonej Kunstschule we Wrocławiu.
Autor płyt i grafik
Ludwig Angerer był wydawcą. W 1849 roku założył w Berlinie renomowane wydawnictwo graficzne (Chalkographische Kunstanstalt), przejęte w 1886 przez Eugena i Alberta Villainów. W drukarni wykonywano odbitki wklęsłodrukowe z płyt miedziorytniczych, stalorytniczych, akwafortowych, fotograwiurowych - pisze Magdalena Szafkowska z MNWr.
źródło: Biblioteka Cyfrowa MNWr
