Akcja „Pomniki z historią w korzeniach” ma jednak nie tylko skłonić wrocławian, do wskazania wartościowych roślin z otoczenia, ale także przybliżyć ich historię. Jeśli mamy bowiem do czynienia z kilkusetletnimi drzewami - to są one takimi samymi świadkami historii jak budynki.
Przykładowo w Ogrodzie Staromiejskim przy ul. Teatralnej rośnie bardzo stary wiązowiec zachodni. I słowo „rośnie” ma tu jak najbardziej uzasadnienie, ponieważ od chwili, gdy uchwałą Rady Miejskiej drzewo stało się pomnikiem przyrody w 2001 roku, jego pień powiększył się do teraz w obwodzie o około 40 cm.
„Ochrońmy drzewa, z którymi dzielisz wspólną historię"
Kampania będzie zachęcać wrocławian do zgłaszania wyjątkowych drzew, by ocalić je przed zapomnieniem i zapewnić im ochronę prawną - dla nas i dla przyszłych pokoleń.
Zgłoszenia propozycji w specjalnej aplikacji znajdującej się na stronie wroclaw.pl będą zbierane do listopada. Warto zaznaczyć, że by konkretny okaz stał się pomnikiem przyrody, musi spełnić warunki zapisane w ustawie. Dany gatunek musi przykładowo mieć określony minimalny obwód pnia mierzony na wysokości 130 cm od ziemi, by drzewo mogło być uznane za pomnik przyrody.
Po zakończeniu zbierania zgłoszeń od mieszkańców zostaną one poddane analizie i jeśli wymogi formalne zostaną spełnione - nastąpi przygotowanie uchwał do Rady Miejskiej, które ustanowią nowe pomniki przyrody. Kiedy to nastąpi - w tej chwili trudno oszacować, ponieważ nie wiadomo, jak wiele zgłoszeń wpłynie od wrocławian.
Co jednak istotne, nawet jeśli zgłoszone przez mieszkańców drzewa nie spełnią formalnych kryteriów, ważne są także związane z nimi historie. Celem kampanii jest bowiem odnalezienie okazów, które łączą niezwykłe cechy przyrodnicze z osobistą lub lokalną historią mieszkańców. Dzięki zebraniu i spisaniu takich historii na przykład szkoły zyskają ciekawe tematy do zajęć z dziećmi poświęconych przyrodzie i historii.
Ponad setka pomników przyrody
Na terenie Wrocławia obecnie jest 119 pomników przyrody - a to łącznie 206 obiektów przyrodniczych. Większość to gatunki rodzime, przede wszystkim:
- dęby szypułkowe,
- lipy,
- wiązy,
- graby.
Nie brakuje jednak również drzew obcego pochodzenia, takich np. jak: platany klonolistne, które we Wrocławiu tworzą wyjątkową w skali kraju populację. Swoich przedstawicieli mają również gatunki rzadkie np.
- cypryśnik błotny,
- tulipanowiec amerykański,
- kasztan jadalny
- czy grujecznik japoński.
Dęby najbardziej sędziwe
Najstarsze drzewa-pomniki przyrody we Wrocławiu liczą około 500 lat. To dęby szypułkowe, które zostały ustanowione pomnikami przyrody w 1953 r. Zlokalizowane są w parku Szczytnickim przy ul. Różyckiego oraz te rosnące wzdłuż alei 10 dębów na wale Odry za ZOO. Obwody niektórych okazów mają ponad 6 m.
Jednym z najbardziej charakterystycznych obiektów przyrodniczych miasta jest - dąb szypułkowy „Paweł”, który rośnie w Arboretum przy ul. Pawłowickiej, na terenie wpisanego do rejestru zabytków, zespołu pałacowo – parkowego.
Do grupy najstarszych drzew - pomników należy także Dąb „Jana Dzierżonia”, którego obwód wynosi 670 cm. Jego wiek ocenia się na około 400 lat.
