Najważniejsze informacje (kliknij, aby przejść)
We wrześniu 2022 r. w Czasoprzestrzeni stanął dom pomocowy wykonany przez studentów Politechniki Wrocławskiej, którzy pracowali pod okiem dra Jerzego Łątki z Wydziału Architektury PWr. Przez kolejne miesiące projekt i technologia wykonywania prefabrykatów były doskonalone.
Efektem jest ulepszony prototyp, który stanął we Lwowie, naprzeciw osiedla kontenerowego dla emigrantów wewnętrznych.
W środę (28.06) w Czasoprzestrzeni odbyła się konferencja, na której twórcy prototypów opowiadali o postępie prac i planach na przyszłość.
Pierwszy prototyp stoi we Wrocławiu
Projekt domu pomocowego architekta Shigeru Bana powstał w ramach fundacji Voluntary Architects' Network. Celem organizacji Shigeru Ban i jego asystenta Yasunori Harano jest prowadzenie działań architektonicznych na rzecz osób, które straciły dach nad głową w wyniku wojny lub katastrof naturalnych.
Gdy w Ukrainie wybuchła wojna, Shigeru Ban nawiązał współpracę z dr. Jerzym Łątką. Razem stworzyli kilka projektów, które miały pomóc emigrantom. Jednym z nich miało być wykonanie laminowanego narożnika do projektu domu pomocowego Shigeru Bana. Zadanie mieli wykonać studenci, uczestnicy letnich warsztatów ProLab, które prowadzi dr Jerzy Łątka. Projekt jednak znacznie się rozwinął:
O współpracy studentów Politechniki Wrocławskiej z Shigeru Banem pisaliśmy we wrześniu 2022 r.
Drugi prototyp stanął we Lwowie
Po sukcesie pierwszego prototypu dr Łątka został poproszony o rozwinięcie projektu.

– Przeprowadziliśmy badania naukowe z pracownikami Politechniki. Robiliśmy szereg badań, w tym wytrzymałościowe, termiczne, akustyczne. Sprawdzaliśmy, jak dom będzie funkcjonował w warunkach panujących w Ukrainie. A wynikiem jest udoskonalony drugi prototyp, który stoi już we Lwowie – mówi dr Jerzy Łątka, Wydział Architektury Politechniki Wrocławskiej.
Co zostało udoskonalone?
Najważniejszą zmianą jest jednak większa dokładność wykonania prefabrykatów. Prototyp zbudowany we wrześniu 2022 r. był produkcją ręczną, a więc siłą rzeczy elementy nie były idealne.
– Opracowaliśmy własną technologię opartą trochę na infuzji, trochę na worku próżniowym. Tak stworzyliśmy metodę kombinowaną, która usprawniła proces prefabrykacji i pozwoliła stworzyć ładniejsze i bardziej wytrzymałe panele – wyjaśnia Daria Pawłosik, studentka Wydziału Architektury PWr.

Nadal jednak jest to dom zbudowany ze styropianu, żywicy epodyksowej i włókna szklanego (tzw. technologia Styrofoam Housing System, SHS). Powstaje z trzech rodzajów elementów:
- długich w kształcie litery U;
- w kształcie litery L, które stanowią wzmocnienie narożników domu;
- płaskich paneli o wymiarach 1 m szerokości, 2,5 m długości i 15 cm grubości.
W domu, który stanął we Lwowie, decyzją Ukraińców, będzie mieściła się świetlica dla dzieci.
Plany na przyszłość
Z założenia prototypy mają służyć opracowaniu technologii budowania domów mieszkalnych.
– Dom ma 36 metrów kwadratowych i funkcjonalny układ na planie kwadratu. Osobno jest toaleta, schowek i aneks kuchenny. Docelowo może w nim zamieszkać rodzina 2 + 2 lub nawet 2 + 3 – wymienia dr Jerzy Łątka.
Jego zaletą są prefabrykaty, które są tanie w produkcji, lekkie i łatwe w montażu.
Najbliższe plany zakładają budowę trzech prototypów w trzech różnych technologiach.
– Będziemy uczyć się, jak te technologie funkcjonują i jak je wykorzystać – wyjaśnia dr Jerzy Łątka.
Jeden prototyp będzie służył doskonaleniu budowy domu pomocowego w systemie SHS (styropian, żywica epodyksowa i włókno szklane); drugi będzie w technologii Cross Laminated Timber Structure (CLT,) czyli powstanie z długich sklejek; trzeci dom – w technologii Furniture Housing System (FHS) – to „dom meblowy”, w którym systemy konstrukcyjne są zintegrowane z meblami.